👤

Opisz dwie funkcje Trybunału Konstytucyjnego i uzasadnij
, dlaczego są one ważne dla demokracji
w Polsce ​


Odpowiedź :

Odpowiedź:

podstawowym zadaniem trybunału jest kontrola normatywnych aktów prawnych: ustaw, umów międzynarodowych oraz innych przepisów prawa.

1. Sądy konstytucyjne – a takim właśnie jest Trybunał Konstytucyjny – istnieją w większości krajów europejskich (w USA ich zadanie spełnia Sąd Najwyższy). W każdym stoją na straży zgodności przegłosowywanych ustaw z konstytucją i rozstrzygają spory kompetencyjne pomiędzy ośrodkami władzy. Słowem, TK dba się więc o to, aby całe prawo stanowione w Polsce było zgodne z ustawą zasadniczą – Konstytucją.

2. Konieczność powołania takiego organu była uzasadniana już pod koniec lat 70., dopiero po roku 1980. i festiwalu „Solidarności” prace nad jego stworzeniem nabrały kształtu. Wprowadzenie TK i Trybunału Stanu przewidywała nowela konstytucyjna z 26 marca 1982 roku, spory o jego kształt trwały trzy lata i w warunkach PRL-u jego ustalenia i tak nie były wiążące. Warto podkreślić, że obecne działania PiS mają – zdaniem ekspertów – nie tyle doprowadzić do rozwiązania TK, co jego całkowitego paraliżu decyzyjnego, porównywalnego z tamtym z lat 80.

3. Mimo demokratycznego przełomu w roku 1989 roku Sejm ciągle pozostawał w mocy odrzucania orzeczeń Trybunału. Sytuacja uległa zmianie dopiero w roku 1997 wraz z prowadzeniem nowej konstytucji i ustawy o TK. Nim jednak do tego doszło, TK działał bardzo aktywnie przez całe lata 90. rozwijając takie klauzule konstytucyjne jak zasadę państwa prawnego czy zasadę równości. Krótko mówiąc, zapełniał swoimi orzeczeniami luki prawne, które powstawały wobec braku nowoczesnej konstytucji.

4. Przez szereg lat Trybunał Konstytucyjny orzekał w szeregu spraw kluczowych dla funkcjonowania polskiego państwa. Wśród nich znalazły się między innymi orzeczenia w sprawie lustracji, OFE czy kwoty wolnej od podatku.

5. Zamieszanie wokół sędziów Trybunału jest kluczowe dla funkcjonowania polskiej demokracji, ponieważ wątpliwości wobec ich liczby i mianowania mogą sparaliżować orzecznictwo TK oraz wzbudzić zastrzeżenia co do jego prawomocności.

6. TK składa się z 15 sędziów, wybieranych indywidualnie przez Sejm na jedną, dziewięcioletnią kadencję. Każdy z powołanych do TK musiał się wyróżniać „szczególną wiedzą prawniczą”. W praktyce oznaczało to, że musiał spełniać kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego (m.in. warunek 10-letniego stażu pracy ma stanowisku sędziego lub prokuratora).

On Studier: Inne Pytanie