Podręcznik GWO: klasa 7; strona 285; zadanie 6.
6. Popraw zdania z błędnie użytymi imiesłowami. Zwróć uwagę na to, że w niektórych zdaniach nie wystarczy zmiana formy czasownika.
1. Zmieniając koło, pojechał dalej. – błędnie zastosowany imiesłów przysłówkowy współczesny, powinien być uprzedni, z uwagi na kolejność zdarzeń (najpierw zmienił koło, a dopiero później pojechał).
Zmieniwszy koło, pojechał dalej.
2. Zwijając namiot, złamał się maszt. – mamy tu różnych wykonawców czynności: osobę i przedmiot – ktoś zwijał namiot, ale to maszt się złamał; w takim wypadku mamy kilka możliwości do zastosowania:
• zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe czasu:
Kiedy (ktoś, na przykład: Tadeusz) zwijał namiot, złamał się (namiotowi) maszt.
• przykład z równoważnikiem zdania wtrąconym w zdanie podrzędnie złożone:
Tadeusz, zwijając namiot, złamał (w nim) maszt.
• ze zmianą orzeczenia na imienne:
Kiedy namiot był zwijany (przez Tadeusza), złamał się (w nim) maszt.
3. Oglądając lwa, zawierzę zaryczało donośnie. – sytuacja podobna do wyżej opisanej – (rodzaj osoby w imiesłowie nie jest określony i może przybierać różne formy).
Gdy oglądałam/oglądałem/oglądaliśmy/oglądałyśmy lwa, zawierzę zaryczało donośnie.
4. Spóźniwszy się na pociąg, ogarnęła ich złość. – tutaj sytuacja podobna do zdania pierwszego; jeśli chcemy poprawnie użyć imiesłowu przysłówkowego uprzedniego (zdarzenie wcześniejsze i dokonane) musimy zmienić formę orzeczenia czasownikowego, na czynność dziejącą się w czasie odpowiednim dla imiesłowu)
Spóźniwszy się na pociąg, się zezłościli.
lub nadać formę czasownikową obu orzeczeniom – czyli zamienić imiesłów na osobową formę czasownika:
Kiedy spóźnili się na pociąg, ogarnęła ich złość.
5. Przygotowawszy rzeczy do podróży, nadjechała taksówka. – różni wykonawcy czynności, przypadek opisany w 2. i 3. zdaniu.
Gdy przygotował/przygotowała/przygotowali/przygotowały rzeczy do podróży, nadjechała taksówka.
