Odpowiedź :
ZAPASY PRODUKCYJNE I TOWAROWE Co jest przyczyną powstawania zapasów? I. Przyczyną powstawania zapasów jest różnica w intensywności strumienia dostaw (dopływu) i strumienia odpływu, czyli strumienia zużycia. II. Przyczyna: różnica między zużyciem planowanym a zużyciem faktycznym. Dlaczego występują te dwie przyczyny? Źródłem ich jest przede wszystkim to, że procesy zużycia są generalnie procesami stochastycznymi. Po stronie dopływu występują różne zakłócenia, awarie, strajki, co powoduje utrzymanie zapasów tzw. bezpieczeństwa (niekiedy nazywane gwarancyjnymi, minimalnymi lub buforowymi). Zapasy wyrobów gotowych wynikają z różnicy między strumieniem produkcyjnymi a strumieniem zbytu. Zapasy te powinny spowodować rytmiczne zaopatrzenie odbiorców między kolejnymi cyklami produkcyjnymi wyrobów. Np. system Toyoty (stan zapasów = 0) – ściśle dostosowana produkcja do zamówień. Nie jest to system powszechny, ale należy do niego zmierzać. Jakie są czynniki, które kształtują zapasy produkcyjne? Ogólnie są to czynniki: 1. zewnętrzne: - warunki dostaw, które określają transport i dystrybucja: - sezonowość produkcyjnych dostaw, - formy zaopatrzenia, - warunki zbytu, - czynniki ekonomiczno - finansowe (ceny, warunki kredytowania itd.) 2. wewnętrzne: - warunki magazynowania, - techniczno – organizacyjne przygotowanie do produkcji, - charakter zużycia produkcyjnego, - same właściwości materiałów, wyrobów, procesu technologicznego. Harmonogramowanie – wiązała się z nim specyfika materiałów; wyroby zużywają się szybko lub wolno. (?) Na kształtowanie się zapasów ma wpływ ekonomika, która obejmuje zasady: 1. minimalizacja nakładów na zakup, sprowadzanie (czyli transport), utrzymanie zapasów, 2. zapewnienie ciągłości produkcji i rytmiczności obsługi klientów przy najniższych kosztach, 3. nie dopuszczenie za wszelką cenę do zapasów nadmiernych, zbędnych, które w każdym przypadku są kosztami (zamrożenie majątku ), oraz maksymalne zagospodarowanie zapasów nadmiernych, czyli zbędnych jeżeli wystąpią, 4. przeciwdziałanie stratom ilościowym i jakościowym oraz moralnemu zużyciu zapasów. Reasumując można powiedzieć, że współczesne gospodarowanie zapasami koncentruje się na dwóch działaniach: 1. maksymalnej redukcji zapasów ( w Toyocie = 0 ) 2. optymalizacji przypływów materiałowych (zgodnie z MRP 1). Podstawową funkcję w racjonalizacji zapasów (tzn. ich zmniejszaniu) odgrywają określone metody sterowania zapasami. Są to różne metody ustalone za pomocą parametrów, norm zapasów, optymalnego poziomu zapasów, zapasów rezerwowych. Jeżeli chodzi o metody sterowania, wyróżniamy m.in.: 1. A B C, 2. X Y Z. Metoda ABC polega na podziale dóbr zaopatrzeniowych na trzy grupy A,B,C według ich relatywnego udziału w wartości zużycia materiałowego. Uzupełnieniem wyżej wymienionej metody jest metoda X Y Z, która zajmuje się badaniem stopnia regularności zapotrzebowania na poszczególne materiały. Wybór konkretnej metody sterowania zapasami jest uzależniony od warunków zaopatrzenia i od warunków zużycia w produkcji. Wyróżnia się dwa typy warunków zużycia: 1. charakteryzuje się stałym poziomem zużycia ( np. stochastycznie stacjonarny) 2. charakteryzuje się stochastycznie niestacjonarnym zużyciem, które charakteryzuje się tym, że czynniki losowe powodują zmianę w średniej wartości zużycia. Ogólnie wyróżnia się trzy metody sterowania zapasami: I metody statystyczne, II metody optymalizacyjne, III metody dynamiczne (normy zużycia). I. Metoda statystyczna (metoda ekstrapolacji prostej) charakteryzuje się tym, że podstawowa wielkość sterująca np. normy zapasów ustala się na podstawie danych z okresów poprzednich, przy czym dodatkowo uwzględnia się zmianę warunków zaopatrzenia i zużycia w danym okresie. Wyróżniamy: - prostą metodę statystyczną - metodę statystyczno– analityczną W prostej metodzie statystycznej normę zapasów ustala się wykorzystując dane o ich średnim poziomie w okresie sprawozdawczym - chodzi o dobowe zużycie materiałów. Metoda ta pozwala ustalić normy indywidualne dla pojedynczych asortymentów i normy grupowe. W metodzie statystyczno –analitycznej obliczenia opierają się na analizie cykliczności dostaw – chodzi tu o odstęp między kolejnymi dostawami. Na podstawie analizy wyznacza się normę zapasu zmiennego, zapasu minimalnego. W tych metodach uwzględnia się zmienne warunki dyktowane przez dostawców, jednocześnie przyjmuje się stały poziom zużycia. II Metody optymalizacyjne Tu wielkości sterujące ustala się na podstawie kryterium funkcji kosztów całkowitych. Koszty całkowite to koszty: 1. tworzenia zapasu obejmujące: - koszty bezpośrednie związane ze sprowadzaniem dostawy (np. koszty transportu i ubezpieczenia), - koszty pośrednie, np. koszty związane z utrzymaniem służb zaopatrzenia i zbytu, 2. koszty utrzymania zapasu: – koszty magazynowania, – koszty finansowe, – koszty starzenia się zapasów, 3. koszty wyczerpywania się zapasów – są to koszty wynikające z niewywiązywania się z kontaktów, z przerw w produkcji itd. III grupa metod dynamicznych ( klasyczne metody), należą tu dwa modele: 1. model poziomu zapasu wyznaczającego moment zamawiania, 2. model stałego cyklu zamawiania. Model poziomu zapasu wyznaczającego moment zamawiania opiera się na dwóch parametrach sterujących: a) stała partia dostawy ustalona metodami optymalizacyjnymi (z grupą metod sterowania), b) poziom zapasów decydujący o momencie zamawiania. Przebieg sterowania obejmuje obniżenie faktycznego zapasu poniżej poziomu zapasu sterującego, co jest sygnałem do uruchomienia dostaw o stałej wielkości, przy czym zapas sterujący określa się na podstawie okresu realizacji zamówienia i wielkości zużycia w jednostce czasu. W obliczeniach przyjmuje się wariantowo zarówno stałość czasu realizacji zamówień i zużycia jak i stochastyczny, stacjonarny charakter tych dostaw.
Mam nadzieję że pomogłam
Mam nadzieję że pomogłam