Odpowiedź :
Wyjaśnienie:
28 lipca 1914 roku Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, 1 sierpnia Niemcy Rosji, 3 sierpnia Niemcy Francji i Austro-Węgry Rosji. Rozpoczęła się I wojna światowa.
29 i 30 lipca Józef Piłsudski zarządził częściową mobilizację i koncentrację strzelców. Dzień później podporządkował sobie Polskie Drużyny Strzeleckie, a 2 sierpnia za zgodą władz austriackich rozpoczął mobilizację i koncentrację wszystkich drużyn z Galicji. Tego samego dnia dowódcą kompanii wyznaczył Tadeusza Kasprzyckiego „Zbigniewa”.
3 sierpnia około godz. 18.00 w Oleandrach z członków ZS i PDS sformowano 1 Kompanię Kadrową. Stworzono ją z wydzielonej większej grupy strzelców, podczas gdy mniejsza grupa z nich miała stanowić kadrę dalszych kompanii[1]. 4 i 5 sierpnia kontynuowano organizację i szkolenie kompanii. W skład kompanii wchodziły cztery plutony, a każdy z nich złożony był z czterech dziesięcioosobowych sekcji. Żołnierze 1 kompanii otrzymali drelichowe mundury, ekwipunek oraz broń (Mannlichery)[1]. Czasowo komendę nad 1 kompanią objął Tadeusz Kasprzycki ps. „Zbigniew” (najmłodszy oficer ZS, komendant obwodu w Genewie)[1]. Kompania wymaszerowała 6 sierpnia o godzinie 2:42 w stronę Miechowa, w Michałowicach obalając rosyjskie słupy graniczne.
Udział mieszkańców Krakowa w przygotowaniu tego zrywu niepodległościowego był tak decydujący, że zasadnym jest mówienie o tym powstaniu jako krakowskim[2]. 12 sierpnia 1914 pierwsza kompania, razem z kompaniami, które wyruszyły z Krakowa tuż po niej, tj. drugą Stanisława Tessaro ps. „Zosik” i trzecią Wacława Wieczorkiewicza ps. „Scaevola”[3], zajęła Kielce. Następnie, po bezskutecznej próbie przebicia się do Warszawy w celu wywołania powstania, Pierwsza Kadrowa powróciła do Krakowa, stając się zalążkiem Legionów Polskich.
Według różnych źródeł stan kompanii wynosił 145–168 żołnierzy[4]. Do składu 1 kompanii kadrowej należy zaliczyć członków tzw. „siódemki” – patrolu Władysława Prażmowskiego „Beliny”, który w nocy z 1 na 2 sierpnia 1914 roku, jako pierwszy oddział Wojska Polskiego przekroczył granicę zaboru austriackiego z zaborem rosyjskim w Kocmyrzowie i 3 sierpnia wieczorem powrócił do Krakowa, a 6 sierpnia wyruszył wraz z kompanią do Miechowa.
8 sierpnia 1914 w Miechowie nastąpiły pierwsze zmiany personalne. Dotychczasowy dowódca kompanii, Tadeusz Kasprzycki „Zbigniew” odszedł do Komendy Głównej, a jego miejsce zajął Kazimierz Jan Piątek „Herwin”. Dowództwo 1 plutonu objął Modest Słoniowski „Słoń”, oficer PDS, odznaczony „Parasolem”. Tego samego dnia do kompanii przyjęto pierwszych ośmiu ochotników tzw. patrol skautów[5].
16 sierpnia 1914 1KK przebywała w Rykoszynie[6]. 18 sierpnia 1914 dokonano reorganizacji zgrupowania, tworząc bataliony o numeracji I-V; dotychczasowe kompanie kadrowe 1-4 zostały włączone do batalionu IV, nad którym dowództwo objął Tadeusz Furgalski ps. „Wyrwa” (był to zalążek 1 pułk piechoty Legionów Polskich)[7].
12 sierpnia 1919 roku w Warszawie, z rozkazu Naczelnego Wodza, zarządzona została zbiórka „kadrowców”. Prawo udziału w zbiórce przysługiwało tylko „tym oficerem, podoficerom i żołnierzom, którzy byli w składzie kompanii kadrowej w linii w dniu 6 sierpnia 1914 roku. Nikomu innemu prawo do wzięcia udziału w niej nie przysługuje pod żadnym pozorem”. „Kadrowcy” po przybyciu do Warszawy mieli się meldować u porucznika Stefana Pomarańskiego w Redakcji „Wiarusa” w Zamku Królewskim[8].
Obsada personalna kompanii Edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Żołnierze 1 Kompanii Kadrowej Legionów Polskich.
Dowództwo Edytuj
Pułkownik Józef Piłsudski ze swoim sztabem przed Pałacem Gubernialnym w Kielcach w 1914
Tadeusz Kasprzycki „Zbigniew” – dowódca kompanii
Aleksander Litwinowicz „Grubszy” „Władysław” – intendent
Michał Wieruszewski „Zagończyk” – szef kompanii
Eustachy Jan Karol Dąbrowiecki „Eustachy Wirski” – pomocnik szefa kompanii
Franciszek Polniaszek „Karol Nowopolski” – pomocnik szefa kompanii
1 pluton Edytuj
Piątek Kazimierz Jan „Herwin” – dowódca plutonu
Almstaedt Hugon „Puchacz”
Busler Kazimierz „Karol Magoski”
Cupiał Józef „Bukowski”
Englert Adam „Judym” „Żołnierz”
Ferencowicz Józef Bohdan „Krzesz”
Frydrych Marian „Szulc”
Głazowski Stanisław „Sokół”
Głowacz Eugeniusz „Ostaszewski Zenobi”
Goebel Kazimierz „Taternik”
Idzikowski Karol „Babinicz”
Janiszewski Lucjan „Pluch”
Jankowski Stanisław „Ziemowit”
Jankowski Stefan „Wernyhora”
Jóźwik Stefan „Stefanjusz”
Karski Kazimierz „Jur”
Karski Mieczysław „Witeź”
Kelm Julian „Koperczyński”
Kębłowski Stanisław „Kuźnicki”
Knobelsdorf Leon „Kruk”
Krzymowski Bolesław „Bajka”
Kuczerawcew Stefan „Poznańczyk” (później zmienił nazwisko na Łannicki)
Kuśnierski Kazimierz „Leonard”
Łada Eugeniusz „Potok”
Marusiński Mieczysław „Lelum”
Misiewicz Jan „Roch”
Osiński Tadeusz Michał „Brzęk”
Pisarski-Szreniawa Jerzy „Kmicic”
Rozmarynowski Stefan „Żarski”
Starzyński Józef „Paweł”
Szeligowski Bogdan „Ratajko”
Witulski Ksawery „Osiecki”
Wojewódzki Sylwester „Stefan”
Wojtulewicz Walerian „Achilles”
Wolski Stefan „Bolesław”
2 pluton Edytuj
Strzelcy na kwaterze w Oleandrach
Ostatnia defilada Pierwszej Kadrowej na Błoniach krakowskich 6 sierpnia 1939 r.
Naczele: Tadeusz Kasprzycki, a na prawym skrzydle Bolesław Wieniawa-Długoszowski.
Paszkowski Henryk „Krok” – dowódca 2 plutonu
Augustyniak Mieczysław „Czarnecki”
Baszkiewicz Władysław „Baśka”
Boerner Ignacy „Emil”
Bystrzyński Brunon „Wiktor”, „Skrzetuski”
Caspaeri-Chraszczewski Tadeusz „Lech”
Dłużniakiewicz Janusz „Sęp”
Dobrowolski Henryk „Sęk”
Dziembowski Kazimierz „Huragan”
Gliński Jerzy „Eustachy”
Grzybowski Franciszek „Kruk Biały”
Horoszkiewicz Roman „Woynicz”
Kamieński Kazimierz „Luboń”
Kaszubski Tadeusz „Kowalewicz”
Maciszewski Seweryn „Wład”
Mansperl Bronisław „Haber”
Mierzejewski Bolesław „Strzecha”
Orzechowski Marian „Burkacki”
Ostrowski Tadeusz „Oster”
Pawłowski Janusz „Józef”
Platonoff Zygmunt Antoni „Plater”
Pomarański Stefan „Borowicz” (brat Zygmunta z 3 plutonu)
Przepałkowski Zygmunt „Młot”
Rettinger Wacław „Graba” (w 1922 zmienił nazwisko na Graba-Łęcki[9][10])
Smoleński Marian Józef „Kolec”
Spitzbarth Artur „Jerzy”
Strzelecki Kazimierz „Kazik”
Sujkowski Zbigniew „Bolko”
Szymański Roman „Tebański”
Wagner „Werner” Jerzy (+)
Zembrzuski Konrad „Bury”
3 pluton Edytuj
Przemarsz Pierwszej Kompanii Kadrowej przez Kielce w 1914
Burhardt Stanisław „Bukacki” – dowódca 3 plutonu
Boba Edward „Żbik”
Ciecierzyński Zbigniew „Zbych”
Dąbkowski Zygmunt „Korczak”
Ferencowicz Józef „Krzesz”
Ferencowicz Władysław „Graf”
Gajewski Stanisław „Chłop”, „Mokrski”
Gieysztor Stanisław „Szachowski”
Głodowski Tadeusz „Boruta”
Hegedeusz-Woronicz Brunon Aleksander „Jerzy”
Kamiński Mieczysław „Obotrycki”
Kuczyński Jan „Zygmunt”
Malinowski Jan „Rudzki”
Morris-Malcolm Jerzy „Poraj”
Pomarański Zygmunt „Brzózka” (brat Stefana z 2 plutonu)
Radomski Jerzy „Niemira”
Staszewski Józef „Krowajtys”
Szczepanowski Józef „Wojno”
Szubert Franciszek „Moździnski”
Tarnasiewicz Edmund Wacław „Heldut”
Trąbiński Jerzy „Czarny”
Woźniak Józef „Sokołowski”
4 pluton Edytuj
Jan Kazimierz Kruszewski „Kruk” – dowódca 4 plutonu
Bąkowski Leon „Kirkor”
Bryzek Aleksander „Kłos”
Chmielewski Czesław „Rafał”
Czaykowski Eugeniusz „Jastrzębski Tomasz”
Długoszowski Bolesław „Wieniawa”
Doleżko Franciszek „Bogdanowicz”
Hiller Stanisław „Ignacy Nowak”
Jabłoński Konstanty „Kostek”
Jachimowski Stanisław „Czarny”
Jasiński Ignacy „Zawisza”
Kowalski Wincenty „Huk”
Łęgowski Czesław „Srednicki”
Molenda Andrzej „Olszewski”
Momot Wiktor „Brawura”
Nowak Aleksander „Hauke”
Oberg Jan „Borgjasz”
Ogoniewski Kacper „Kosiński”
Parczyński Stanisław „Młot”
Pągowski Bolesław „Orwicz”
Romański Tadeusz „Taro”[11]
Stachlewski Bohdan „Dan”
Stachlewski Bronisław „Wiesław”
Tarnowski Jan „Winicjusz”
Wiśniewski Tadeusz „Szabelski”
Woźniakowski Jan „Czywar”
Zalewski Marcin „Nałęcz”
Zieleniewski Tadeusz „Kalina”
Patrol konny Edytuj
Ułańska siódemka na ganku w Goszycach
Osobny artykuł: Ułańska siódemka.
Prażmowski Władysław „Belina” – dowódca patrolu konnego
Głuchowski Janusz „Janusz”
Jabłoński Antoni „Zdzisław”
Kulesza Stefan „Hanka”
Skotnicki Stanisław „Grzmot”
Skrzyński Ludwik „Kmicic”
Karwacki Zygmunt „Bończa”
Krak Stefan „Dudzieniec”[12]
Kleszczyński Edward „Dzik”[13]
Patrol sanitarny Edytuj
Stryjeński Władysław Jan Augustyn „Bystram” – komendant patrolu sanitarnego[14]
Rouppert Stanisław „Teodor”
Rajs Mieczysław Zenon „Dewajtis”
Grodecki Miłosz Gabriel Tadeusz „Oskierko”
Buczma Adam
Bekrycht Zenon „Głowiński”
Oberhard Izydor – komendant patrolu sanitarnego[15][16][17]
Pozostali Edytuj
Fabiszewski Stefan „Tadeusz” (pluton 1 lub 2)
Hapiczuk Jan „Michał” (pluton 2 lub 4)
Jarema Józef „Ziętek”
Jakubowski Andrzej „Łokietek” (pluton 3 lub 4)
Jakubowski Antoni „Sabin”
Kilich Jan „Kufel”
Klimek Piotr „Rola”
Konarski Aleksander „Wyrwicz”
Kowalczewski Ignacy „Sępiński”
Kowalski Czesław
Krysiński Alfons „Walenty” (pluton 2 lub 4)
Manicki Bronisław „Łamigława”
Napiórkowski Aleksander „Kordian” (pluton 1 lub 4)
Nodzeński Michał „Jastrzębiec”
Palkij Stanisław
Renik Józef „Kiryłło”
Sarnowski Wacław „Głowacki”
Stefański Mieczysław „Bojanek”
Świderski Jan „Leszek”
Kosiński
Kowalczuk Leon „Lew”
Lazarini de Colonna Edward „Powiślak”
Makowski Wincenty Franciszek (Wacław?) „Wilk”
Szapelski Feliks
Tomczyk Leopold „Glinka-Gliniecki”
Wendorff Stefan „Konopka”
Winiarz Jerzy Edward „Orsza”
Worosz Henryk Adolf „Dolek”
Zadworny Adam „Zamorski”
NN „Walgierz”
NN
NN
Patrol skautów Edytuj
12 sierpnia 1914 roku w Kielcach Józef Piłsudski przyjmuje raport skauta Czesława Bankiewicza
Bankiewicz Czesław „Skaut” (1896–1915)
Bartel Zygfryd Alfons Piotr „Hasling” (1899–1972) – w marcu 1939, w stopniu majora uzbrojenia, w Inspektoracie Obrony Powietrznej Państwa[18]
Białowiejski Stanisław „Jastrzębiec” (1899–1967) – w marcu 1939, w stopniu kapitana, w 1 pułku lotniczym[19], major Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii
Borkowski Zygmunt „Zielony Brat” – w 1934 rotmistrz rezerwy, osadnik wojskowy w Wierzchni koło Dzisny
Ciołkowski Kazimierz „Ciołek” – poległ
Duszek Antoni „Bohun”, w 1934 urzędnik Sądu Powiatowego w Czeladzi
Kietliński Franciszek Gabriel „Odrowąż” † 1919
Krubski Jerzy „Czerwony Brat”, w 1934 w stopniu majora, II oficer sztabu inspektora armii gen. Sosnkowskiego, później pułkownik dyplomowany
Wszyscy członkowie patrolu skautów zostali odznaczeni przez Józefa Piłsudskiego odznaką pamiątkową Pierwszej Kompanii Kadrowej[20].