Odpowiedź:
Dymitriady - nazwa interwencji zbrojnych części polskiej i litewskiej magnaterii w wewnętrzne sprawy Carstwa Rosyjskiego w czasie wielkiej smuty.
Wielka smuta - okres kryzysu Carstwa Rosyjskiego obejmujący okres od śmierci ostatniego cara z dynastii Rurykowiczów.
Jasyr - termin polski, ukraiński i ruski oznaczający niewolę turecką lub tatarską. Określenie to pochodzi od języka tureckiego (esir czyli jeniec).
Potop - najazd Szwecji na Rzeczpospolitą w latach 1655-1660 będący jedną z odsłon II wojny północnej. Formalnie zakończył go pokój w Oliwie zawarty w 1660.
Imperium Osmańskie - państwo rządzone przez dynastię Osmanów, istniejące w latach 1299-1922.
Rokosz Zebrzydowskiego - bunt szlachty przeciwko Zygmuntowi III Wazie trwający w latach 1606-1607.
Rokosz Lubomirskiego - konfederacja wojskowa zawiązana w roku 1665 przeciw Janowi II Kazimierzowi Wazie przez hetmana polnego koronnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego.
Husaria - polska ciężka jazda należąca do autoramentu narodowego, znana z wielu zwycięstw formacja kawaleryjska Rzeczypospolitej. Istniejąca w latach 1503-1776.
Kozacy - nazwa odnosząca się do grupy ludności o charakterze wieloetnicznym z dominującym substratem ruskim, zamieszkującej stepy położone na południe od księstw ruskich, określająca później także rodzaj osadnictwa wojskowego na zasiedlanych ziemiach pogranicznych Rzeczypospolitej i Rosji.
Rejestr - (nie wiem)
Ugoda w Perejasławiu - umowa zawarta 18 stycznia 1654 w Perejasławiu pomiędzy Hetmanatem i Bohdanem Chmielnickim a Wasylem Buturlinem, występującym jako pełnomocnik cara Rosji Aleksego I, na mocy której Ukraina została poddana władzy cara Rosji. Oryginał dokumentu zaginął i przynajmniej w części jego treść jest sporna. Akt ugody perejasławskiej był pretekstem do najazdu rosyjskiego na Rzeczpospolitą, który miał miejsce kilka miesięcy później.
Rozejm w Andruszowie - rozejm zawarty 30 stycznia 1667 w Andruszowie, kończący wojnę Rzeczypospolitej z Carstwem Rosyjskim toczoną od 1658 roku. W praktyce był to rozejm podsumowujący wyniki walk trwających od 1654 roku, rozpoczętych w wyniku ugody perejasławskiej, gdyż porozumienie zawarte w 1656 miało charakter przejściowy, związany z groźnymi dla obu państw sukcesami Szwecji w II wojnie północnej.
Abdykacja - przedwczesna rezygnacja panującego monarchy z tronu i zrzeczenie się przysługujących mu z tego tytułu praw.
Detronizacja - pozbawienie władcy tronu dokonane siłą lub na mocy traktatu pokojowego, detronizacja najczęściej jest następstwem zamachu stanu.
Oligarchia - forma rządów, polegająca na sprawowaniu władzy przez niewielką grupę ludzi. Najczęściej ludzie ci wywodzili się z arystokracji lub bogatych rodzin.
Liberum veto -
Elekcja - wybór monarchy nieprzestrzegający zasad sukcesji dynastycznej. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów przybyła na pole elekcyjne w trybie pospolitego ruszenia, szlachta głosowała województwami w obecności posłów, którzy zanosili jej głosy do Senatu: wybór króla ogłaszał marszałek, mianował natomiast prymas Polski. Senatorowie wiedli najważniejszą rolę w ustalaniu ostatecznych wyników wolnej elekcji.
Vivente Rege - łacińskie określenie odnoszące się do elekcji i koronacji królewskiej dokonanej za życia poprzedniego króla. W przypadku wyboru na tron cesarski, mówi się czasem o elekcji vivente imperatore. Zazwyczaj dokonywano jej na wniosek samego władcy, który dążył do zapewnienia sukcesji swym potomkom.
Liga Święta - związek państw katolickich organizowany przez papieży w Europie w okresie od końca XV do początku XVIII wieku przeciw niektórym państwom katolickim, muzułmańskiej Turcji lub krajom protestanckim.
Traktat w Buczaczu - nieratyfikowany przez polski sejm traktat pokojowy, podpisany 16 lub 18 października 1672 w Buczaczu pomiędzy Imperium Osmańskim i Rzeczpospolitą, który zakładał oddanie we władanie Turcji wschodnich ziem Polski. Traktat podpisano w trakcie wojny polsko-tureckiej toczonej w latach 1672-1676.
Pokój w Oliwie - traktat pokojowy pomiędzy Szwecją a Rzeczpospolitą podpisany 3 maja 1660 w Oliwie kończący potop szwedzki. Zawarty został na terenie Opactwa Cystersów w Oliwie.
Traktaty welawsko-bydgoskie - dwa traktaty z 1657, których głównym postanowieniem było zerwanie zależności lennych pomiędzy Rzecząpospolitą a Prusami Książęcymi i uzyskanie suwerenności dynastii Hohenzollernów na tym terytorium. Polska utraciła wpływ na politykę Prus i oddała im w lenno ziemię lęborsko-bytowską.
Wyjaśnienie:
Mam nadzieję że pomogłem. Robiłem to ponad 30 minut. Liczę na dobre podziękowania itd.
