1 / 2
Na podstawie obu tekstów zredaguj syntetyzującą notatkę na temat:
czynniki wpływające na rozwój twórczych zachowań.
Twoja wypowiedź powinna liczyć 60–90 wyrazów.

Uwaga: w ocenie wypowiedzi będzie brana pod uwagę poprawność językowa, ortograficzna i interpunkcyjna.

Tekst nr 1
Twórczość polega na tym, że zawsze jest jedno rozwiązanie więcej – takie n+1. Na przykład hobbici zamieszkają w biednej popegeerowskiej wiosce. Albo nieletni przestępcy – zamiast iść do poprawczaka – nakręcą film. Dużą część dnia każdy z nas spędza na „automatycznym pilocie”. Automatycznie rano ubieramy się, parzymy herbatę. Bez refleksji pokonujemy drogę do pracy, ściągamy pocztę elektroniczną. Kupujemy w supermarkecie to, co zwykle. Popadamy w schematy myślenia i działania. Z jednej strony jest to dobre, bo trudno byłoby każdorazowo uczyć się na nowo tych czynności. Ale schematy i rutyna są pułapką dla naszej kreatywności. Z czasem rośnie nasze przekonanie, że każdy problem ma tylko jedno właściwe rozwiązanie. Osób kreatywnych jest niewiele. Dlaczego? Przecież twórczość nie jest cechą wrodzoną, jak np. inteligencja. Można się jej wyuczyć.
Bach zapytany o to, gdzie znajduje swoje melodie, odpowiedział: „To żaden problem je znaleźć – problem w tym, by ich nie podeptać, wstając rano z łóżka”. Sen jest prawdziwym inkubatorem twórczych pomysłów, a zasypiając czy budząc się, mamy wielką szansę na przebłysk inspiracji. Jeśli chcemy twórczo zacząć dzień, nie trzeba wybudzać się szybko na dźwięk budzika. Warto zwrócić uwagę na codzienne czynności. Zaskoczyć partnera nieoczekiwanym komplementem, rodzinę nietypowym zachowaniem i siebie przełamaniem obaw związanych z czekającymi nas zadaniami.
Dobrze jest zatrzymać się na chwilę przed lustrem i złapać kontakt z samym sobą. Norman Anders badał Amerykanów, którzy odnieśli sukces w biznesie, mediach lub przemyśle rozrywkowym, a nawet w polityce. Ponad 70 procent z nich przyznało się do rozmów ze sobą przed lustrem!
(…) Henry Ford powiedział: „Myślenie to ciężka praca. Dlatego niewielu ją wykonuje”. Twórcze myślenie to podwójnie ciężkie zajęcie. Mitem jest przekonanie, że ludziom kreatywnym pomysły same przychodzą do głowy. Edison twierdził, że geniusz to 99 procent potu i tylko jeden procent bez kłopotu”. Kluczem do twórczej pracy jest zdobywanie gruntownej wiedzy i doskonalenie warsztatu w swojej dziedzinie, ponieważ prawie wszystkie nowe rozwiązania, to po prostu kombinacje już istniejących idei. Cała wiedza naszej łacińskiej cywilizacji zapisana jest na miliardach stron za pomocą kombinacji zaledwie dwudziestu par alfabetu. Jak zauważył Colin Rose, ze wszystkich pierwiastków chemicznych występujących na Ziemi, wartych jako
surowce około 36 dolarów, można wytworzyć towary warte stokrotnie więcej niż ich proste połączenie.
Kreatywność wymaga gotowości do podejmowania ryzyka i odwagi w przełamywaniu schematów. Odwaga jest konieczna, bowiem właśnie obawa przed krytyką czy ośmieszeniem, stanowi barierę w podejmowaniu twórczego ryzyka.




2 / 2

Tekst nr 2

W perspektywie psychologicznej twórczość bywa utożsamiana z procesami myślenia twórczego. W tym przypadku pojęcie to zawęża się jedynie do sfery poznawczej człowieka. Psychologowie poznawczy oraz zbliżeni do tej orientacji psychologowie eksperymentalni określają twórczość jako aktywność przynoszącą dotąd nieznane, a zarazem społecznie wartościowe, bądź jako proces przynoszący wytwory nowe i użyteczne dla pewnej grupy osób w pewnym czasie. Definicje te próbują określić zjawiska twórczości w sposób jak najbardziej obiektywny, umożliwiający odróżnienie dzieła twórczego od wytworów naśladowczych, odtwórczych, będących repliką. W związku z tym w wielu określeniach zawarte są różnorodne kryteria weryfikowania twórczości. Najczęściej są wymieniane następujące kryteria: nowość, użyteczność i wartość społeczna, oryginalność, trafność.
Posługiwanie się tymi pozornie jasnymi kryteriami nie jest łatwe. Istnieją uzasadnione, mające historyczne egzemplifikacje, obawy, iż stosowanie kryterium nowości i wartości społecznej nie zapobiega należycie poważnym omyłkom interpretacyjnym. Dzieła tak wybitnych twórców, jak Rembrandt, J. S, Bach, J. F. Millet, czy odkrycia i wynalazki M. Kopernika, G. Bella, L. Pasteura i Z. Freuda, zostały uznane za cenne i twórcze dopiero po upływie jakiegoś czasu od chwili ich ogłoszenia. Nierzadko uznanie przychodziło po śmierci twórcy. Podobnie zawodne jest kryterium oryginalności. To, co wydaje się niecodzienne i pomysłowe jednej grupie odbiorców, np. młodzieży, może budzić obawy i zastrzeżenia innej, np. dorosłych. Przykłady to moda, muzyka młodzieżowa, film, humor.
Młodzi ludzie łatwo spostrzegają sprzeczność między postępowaniem ludzi a głoszonymi przez nich poglądami, między teoria i praktyką, między nauką a religią. Narastająca wiedza o świecie dostarcza im okazji do wyszukiwania sprzeczności i niekonsekwencji, co ma bezpośredni związek ze skłonnością do stawiania pytań, prowadzenia dyskusji i sporów, spekulacji myślowych i tzw. filozofowania. Cechy te można wykorzystać na lekcjach twórczości do kształtowania wrażliwości na problemy, rozwijania myślenia dedukcyjnego i transformowania treści intelektualnych. Aktywność myślowa młodzieży i zwiększająca się orientacja w różnych dziedzinach nauki, kultury i techniki prowadzą do krystalizacji zainteresowań i coraz większej specjalizacji.